Ταμείο ανάκαμψης – Σύνοψη

Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος Ν.4887/2022 είναι το βασικό εργαλείο για τη σύσταση καθεστώτων Ενίσχυσης για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων της χώρας. Βασικός σκοπός του είναι η χορήγηση κινήτρων σε δραστηριότητες και κλάδους και την επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης των επενδυτικών σχεδίων στα καθεστώτα ενίσχυσης για την καλύτερη οικονομική ανάπτυξη της χώρας.

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον αναπτυξιακό νόμο 2022, τους δικαιούχους, τα καθεστώτα, τον προϋπολογισμό και τις επιλέξιμες δαπάνες.

Το νέο καθεστώς ορίζει τις προϋποθέσεις υπαγωγής καθώς και το πλαίσιο σύστασης καθεστώτων για τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων. Το πλαίσιο αυτό, μαζί με το Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων, προβλέπει ποσοστά ενίσχυσης για τις επιχειρήσεις που φτάνουν έως και το 75%.

Δικαιούχοι Αναπτυξιακού Νόμου

Δικαιούχοι συμμετοχής στον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο, μπορούν να είναι :

• Εμπορικές εταιρίες
• Συνεταιρισμοί
• Κοιν.Σ.Επ, Α.Σ, Ο.Π, ΑΕΣ
• Υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρίες
• Κοινοπραξίες
• Δημόσιες Επιχειρήσεις
• Ατομικές

Καθεστώτα Ενίσχυσης Αναπτυξιακού Νόμου

Ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός επιχειρήσεων

Τα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια αφορούν τις αναβαθμιζόμενες τεχνολογικά υφιστάμενες μονάδες και επιθυμούν να εισάγουν νέες ψηφιακές λειτουργίες και διαδικασίες, συνδυάζοντας μεθόδους παραγωγής με σύγχρονη τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών.

Αναπτυξιακός Νόμος και Πράσινη μετάβαση

Αφορά επενδυτικά σχέδια επιχειρήσεων που έχουν ως αντικείμενο την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς επίσης και λοιπές υφιστάμενες επιχειρηματικές δραστηριότητες με την προϋπόθεση υλοποίησης δαπανών για μέτρα ενεργειακής απόδοσης και προστασίας του περιβάλλοντος.

Αναπτυξιακός Νόμος και Νέο Επιχειρείν

Υπάγονται επενδυτικά σχέδια για δραστηριότητες οι οποίες εμπίπτουν στην πρωτογενή παραγωγή, στη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων, στην αλιεία, στην έρευνα και εφαρμοσμένη καινοτομία, στον ψηφιακό και τεχνολογικό μετασχηματισμό, στη μεταποίηση και στην εφοδιαστική αλυσίδα, και πρόκειται να υλοποιηθούν από υπό σύσταση Πολύ Μικρές και Μικρές Επιχειρήσεις, στο εταιρικό κεφάλαιο των οποίων συμμετέχουν μόνο φυσικά πρόσωπα τα οποία α) δεν έχουν προηγούμενη συμμετοχή σε εταιρείες, με την εξαίρεση κατοχής μετοχών εταιρειών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών (Χ.Α.Α.), β) δεν έχουν παρουσιάσει προηγουμένη επιχειρηματική δραστηριότητα και γ) πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια που εξειδικεύονται στις σχετικές προκηρύξεις.

Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση

Αφορά σε επενδυτικά σχέδια που πρόκειται να υλοποιηθούν στις περιοχές των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ).

Έρευνα και Εφαρμοσμένη Καινοτομία

Στόχος είναι τα εντασσόμενα σχέδια να συμβάλλουν στην ανάπτυξη τεχνολογίας ή στη δια της τεχνολογικής ανάπτυξης παροχή υπηρεσιών, στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων ή στην εισαγωγή διαδικαστικών ή οργανωτικών καινοτομιών, στην αξιοποίηση αποτελεσμάτων της έρευνας, στην αύξηση της απασχόλησης και στη δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Αγροδιατροφή – Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων

Προβλέπει ενίσχυση για επενδυτικά σχέδια στους τομείς της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής, της μεταποίησης των γεωργικών προϊόντων καθώς και της αλιείας- υδατοκαλλιέργειας.

Αναπτυξιακός Νόμος Μεταποίηση και Εφοδιαστική Αλυσίδα (Logistics)

Προβλέπει ενίσχυση για επενδυτικά σχέδια που εμπίπτουν στον τομέα της μεταποίησης, πλην της μεταποίησης των γεωργικών προϊόντων καθώς και στην δημιουργία εγκαταστάσεων Logistics.

Επιχειρηματική εξωστρέφεια

Αφορά σε  επενδυτικά σχέδια ανάπτυξης επιχειρηματικής εξωστρέφειας και εξαγωγικών δραστηριοτήτων.

Αναπτυξιακός νόμος και τουρισμός

Προβλέπεται η ενίσχυση για  τη δημιουργία, την επέκταση, τον εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής, για ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια  και κατασκηνώσεις (Camping) στο σύνολο της Επικράτειας με σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος. Αφορά επιδοτήσεις σε τουριστικές δραστηριότητες όπως ίδρυση και επέκταση ξενοδοχείου (τουλάχιστον 4 αστέρων), γήπεδα γκολφ, θεματικά πάρκα, εγκαταστάσεις αγροτουρισμού.

Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού

Τα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια αφορούν εναλλακτικές μορφές τουρισμού και στοχεύουν στην αξιοποίηση και ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των περιοχών της χώρας, όπως γεωγραφικών, κοινωνικών, πολιτισμικών, θρησκευτικών.

Μεγάλες Επενδύσεις

Αφορά στην ενίσχυση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, προϋπολογισμού που υπερβαίνει το ποσό των δεκαπέντε εκατομμυρίων (15.000.000) ευρώ, εξαιρουμένων αυτών που εμπίπτουν στα καθεστώτα ενισχύσεων α) της αγροδιατροφής – πρωτογενούς παραγωγής και μεταποίησης γεωργικών προϊόντων – αλιείας β) της ενίσχυσης τουριστικών επενδύσεων και γ) των εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

Ευρωπαϊκές Αλυσίδες Αξίας

Αφορά στην ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που εμπίπτουν στα πεδία των ευρωπαϊκών στρατηγικών αλυσίδων αξίας (μικροηλεκτρονική, υπολογιστές υψηλής απόδοσης, συσσωρευτές, διασυνδεδεμένα και αυτόνομα οχήματα, κυβερνοασφάλεια, προσωποποιημένη ιατρική και υγεία, βιομηχανία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, υδρογόνο, διαδίκτυο των πραγμάτων).

Επιχειρηματικότητα 360^ο

Σκοπός του καθεστώτος είναι η ενίσχυση του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων που υπάγονται στον Αναπτυξιακό Νόμο (πλην συγκεκριμένων κατηγοριών για τις οποίες θεσπίζονται ειδικά καθεστώτα), και τα οποία αφορούν στην υλοποίηση αρχικών επενδύσεων και τη πραγματοποίηση πρόσθετων δαπανών, προς όφελος των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και της εθνικής οικονομίας.

Επενδυτικά Σχέδια προς Ένταξη

• Δημιουργία νέας μονάδας
• Επέκταση δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας
• Διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν έχουν παραχθεί ποτέ σε αυτή
• Θεμελιώδης αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας
• Ενισχυόμενες κατηγορίες επενδυτικών σχεδίων

Είδη ενισχύσεων

Τα είδη των ενισχύσεων είναι τα παρακάτω:

α. Φορολογική απαλλαγή,

β. Επιχορήγηση,

γ. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing),

δ. Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης,

ε. Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου, (αφορά το καθεστώς «Νέο Επιχειρείν»)

Προϋπολογισμός Αναπτυξιακού Νόμου

Το ελάχιστο επιλέξιμο ύψος ανά επιχείρηση για την υπαγωγή στα καθεστώτα διαμορφώνεται ως εξής:

• για μεγάλες επιχειρήσεις, στο ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ,
• για μεσαίες επιχειρήσεις και συνεταιρισμούς στο ποσό των πεντακοσίων χιλιάδων (500.000)ευρώ,
• για μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων (250.000) ευρώ,
• για πολύ μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ,
• για συνεταιρισμούς, στο ποσό των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ.

Επιλέξιμες δαπάνες αναπτυξιακού νόμου

1. Επενδυτικές δαπάνες σε ενσώματα στοιχεία ενεργητικού :

• κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισμό κτιριακών εγκαταστάσεων, ειδικών και βοηθητικών εγκαταστάσεων των κτιρίων,
• αγορά του συνόλου ή και μέρους των υφιστάμενων παγίων στοιχείων ενεργητικού, όπως κτίρια, μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός, επιχειρηματικής εγκατάστασης
• αγορά και εγκατάσταση καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών εγκαταστάσεων και των μεταφορικών μέσων που κινούνται εντός του χώρου της εντασσόμενης μονάδας.
• μισθώματα της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, του οποίου αποκτάται η χρήση, υπό την προϋπόθεση ότι στη σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) προβλέπεται ότι ο εξοπλισμός περιέρχεται στην κυριότητα του μισθωτή, κατά τη λήξη της σύμβασης.
• εκσυγχρονισμό ειδικών εγκαταστάσεων (που δεν αφορούν σε κτίρια) και μηχανολογικών εγκαταστάσεων.

2. Επενδυτικές δαπάνες σε άυλα στοιχεία ενεργητικού:

• μεταφορά τεχνολογίας, μέσω της αγοράς δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, αδειών εκμετάλλευσης, ευρεσιτεχνιών, τεχνογνωσίας και μη κατοχυρωμένων τεχνικών γνώσεων,
• συστήματα διασφάλισης και ελέγχου ποιότητας, πιστοποιήσεων, προμήθειας και εγκατάστασης λογισμικού και συστημάτων οργάνωσης της επιχείρησης.

3. Δαπάνες εκτός Περιφερειακών Ενισχύσεων

• Αμοιβές συμβούλων για ΜΜΕ. Ενισχύονται μόνο για νέες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και για ποσό έως 50.000 ευρώ (έως 5% του συνολικού ενισχυόμενου κόστους).
• Δαπάνες εκκίνησης για νεοσύστατες & υπό ίδρυση μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις και για ποσοστό έως 20% του ενισχυόμενου κόστους με ανώτατο όριο τις 200.000 ευρώ. Για τις καινοτόμες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις τα όρια διπλασιάζονται.
• Δαπάνες για έργα έρευνας και ανάπτυξης (δαπάνες προσωπικού, κτιρίων, οργάνων, εξοπλισμού κλπ)
• Δαπάνες καινοτομίας για ΜΜΕ αφορούν σε προϋπολογισμό έως 20% του συνολικού ενισχυόμενου κόστους και έως 200.000 ευρώ.
• Δαπάνες για διαδικαστική και οργανωτική καινοτομία με προϋπολογισμό έως 10% του συνολικού ενισχυόμενου κόστους και έως 100.000 ευρώ.
• Δαπάνες για την προστασία του περιβάλλοντος.
• Επενδυτικές δαπάνες για μέτρα ενεργειακής απόδοσης.
• Επενδυτικές δαπάνες για συμπαραγωγή ενέργειας υψηλής απόδοσης από ΑΠΕ.
• Δαπάνες για παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ
• Δαπάνες για εγκατάσταση αποδοτικών συστημάτων τηλεθέρμανσης και τηλέψυξης
• Δαπάνες για την αποκατάσταση μολυσμένων χώρων
• Δαπάνες για ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση αποβλήτων
• Δαπάνες για επαγγελματική κατάρτιση
• Δαπάνες για συμμετοχή ΜΜΕ σε εμπορικές εκθέσεις
• Ενισχύσεις για εργαζόμενους σε μειονεκτική θέση
• Συμμετοχή στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου

Η οικονομική συμμετοχή κάθε φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να καλύπτεται είτε με ίδια κεφάλαια, είτε με εξωτερική χρηματοδότηση, με την προϋπόθεση ότι το 25% του ενισχυόμενου κόστους αυτού δεν περιέχει καμία κρατική ενίσχυση, δημόσια στήριξη ή παροχή

Υποβολή Επενδυτικών σχεδίων

Η διαδικασία των αιτήσεων και εγκρίσεων θα γίνεται ψηφιακά.

Η αίτηση υπαγωγής και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά υποβάλλονται υποχρεωτικά μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Αναπτυξιακών Νόμων (ΠΣ-Αν).

Ποσοστά Ενίσχυσης αναπτυξιακού νόμου

Τα ποσοστά επιδότησης αναπτυξιακού νόμου ορίζονται από 30% έως και 70% για μικρές επιχειρήσεις. Η ένταση της ενίσχυσης είναι το μέγιστο ποσό κρατικής ενίσχυσης που μπορεί να χορηγηθεί ανά δικαιούχο, και εκφράζεται ως ποσοστό των επιλέξιμων επενδυτικών δαπανών. Αναλυτικά τα ποσοστά του Χάρτη Περιφερειακών ενισχύσεων (Χ.Π.Ε), παρουσιάζονται για κάθε Περιφερειακή Ενότητα, στον ακόλουθο πίνακα: